Mistycyzm herbaciany we współczesnej Azji czyli o herbacie słów kilka.

*Artykuł oparty został na podstawie moich badań etnologicznych i wysłanych ankiet przeprowadzonych wśród azjatyckiej i polskiej młodzieży (częściowo wspartych literaturą).

ODKRYWANIE WŁAŚCIWOŚCI- początki herbaty, krótka historia.

Pierwszą osobą, która zebrała i opisała całą wiedzę na temat herbaty od samych początków kiedy tylko została odkryta był Lu Wu- chiński poeta, który opublikował swoje głośne dzieło pt. „Cz’a-cing” czyli „ Wielka księga herbaty”. Stała się ona swoistym kodeksem herbaty ze szczegółowo opisanymi zasadami przygotowywania tego napoju. Metodą prób i błędów poznawał tajniki i sposoby wydobycia z niej najlepszego aromatu. Skupiał się on również na takich szczegółach jak dobór wody (ponoć najlepszą do tego jest woda z górskiego źródła), odpowiednia temperatura, kolor porcelany w jakiej powinna być podawana herbata a także jaki powinna przyjąć odcień. To stało się zaczątkiem praktykowania ceremonii herbacianych w całych Chinach a potem w Japonii.
Herbata w całym rytuale jest jedynie symbolem specyficznych działań i zbiorowej medytacji. Staje się ona pretekstem dla interesujących i kształcących nieraz rozważań na temat wschodniego sposobu myślenia, filozofii, estetyki, sztuki. Całe to zamiłowanie do herbaty stało się swoistym kultem estetyzmu, w którym każdy może odnaleźć poczucie czystości. Cała ta ceremonia miała na celu zaprowadzenie ładu i harmonii, stawiała wszystkich uczestników na równi. Wykazuje kojące właściwości dla umysłu i duszy.

ZASTOSOWANIE HERBATY W MEDYCYNIE AZJATYCJIEJ- aspekt duchowy i aspekt fizyczny

Właściwości herbaty dla zdrowia były znane już od bardzo dawna. Nawet gdy nie znano jej składu chemicznego sławiono ja jako „wyborny i przez wszystkich lekarzy polecany chiński napój, zwany przez Chińczyków Tcha, a przez inne narody jako Tay lub Tee”. W Chinach był to napój wysoko ceniony, uznawany za ten, który usuwa zmęczenie i zapobiega senności, raduje duszę, wzmacnia wolę i poprawia wzrok. Stosowano ją nie tylko  doustnie, lecz też wyrabiano z niej rozmaite maści. W całych tych praktykach można by wyróżnić niejako dwie płaszczyzny dobroczynnego działania herbaty; pierwszym jest aspekt duchowy, drugim zaś aspekt fizyczny.
Głównym celem oddziaływania herbaty na sferę duchową i psychiczną jest wprowadzenie w stan spokoju i harmonii. Nie tylko sama receptura, ale również sposób w jaki ma być przygotowana ma decydujące znaczenie. Ciągła praca i studia nad procesem tym w Azji doprowadziły do tego, że stał się on swoista sztuką, dziś już nieco zapomnianą i postrzeganą przez niektórych jako zwykłą formalność ( a szkoda, ponieważ dobrze jest się czasami wyciszyć przygotowując filiżankę swojej ulubionej herbaty).

ZASTOSOWANIE HERBATY
w domowych sposobach leczenia wg moich respondentów z Azji

NA KASZEL I PRZEZIĘBIENIE
Specjalna metoda przygotowania medykamentu z herbaty na kaszel i przeziębienie jest bardzo prosta. W Indiach dodajemy po prostu do niej imbiru, świeżych liści bazylii, goździki a nawet czasem kardamonu, razem z liśćmi herbaty gotujemy tak długo, aż nabierze bardzo przyjemnego koloru i smaku wszystkich dodanych składników. To znaczy, że jest już dobra. Zbyt długim gotowaniem można ją zepsuć, ale doskonale przygotowany napar może naprawdę dokonać cudu w walce z kaszlem i przeziębieniem.  [Ayan/ Indie]

BÓLE GŁOWY I ZAWROTY
Ilekroć czuję, że mam zawroty i bóle głowy zażywam herbatę. Czarna jest tak samo dobra jak biała w tym wypadku. Do przygotowania herbaty czarnej możemy gotować w wodzie herbatę sproszkowaną. Do tego dodajemy imbiru i trochę przypraw.  [Shan/ Indie]

BIEGUNKA
Zawsze na biegunkę gotuję trochę czarnej herbaty wymieszanej z sokiem z cytryny. Najlepsza jest na ciepło. [Gere/ Indie]

NA PRZEZIĘBIENIE I BÓLE BRZUCHA
Najlepsza na bóle brzucha i przeziębienie jest zielona herbata lub Houjicha (tłum. Rodzaj herbaty japońskiej prażonej nad węglem drzewnym). Tylko trzeba ją pić na gorąco. Czasem też stosuję Mugicha (tłum. Rodzaj japońskiej prażonej herbaty jęczmiennej, spożywana w Japonii głównie latem jako napój chłodzący). [Sho/Japonia]

NA GORĄCZKĘ
Na gorączkę zwykła herbata z mlekiem i cukrem. W Indiach najpierw gotuje się wodę, potem dodajemy mleko, następnie herbatę z torebki lub paczki i cukier, gotujemy to przez trzy minuty. Mamy przygotowaną brązowo zabarwioną herbatę. To wszystko. Zawsze piję zwykłą herbatę z mlekiem. [Kushel/ Indie]

DLA OŻEŹWIENIA I DOADANIA ENERGII
Po prostu piję herbatę codziennie dla nabrania energii na cały dzień. Herbata według mnie jest bardzo pomocna i dobra. Najlepsza dla orzeźwienia jest zielona herbata. [Ayan/ Indie]

Dla orzeźwienia piję herbatę sokenbi-cha (tłum. Marka napoju jesdnej z korporacji produkujących napoje w Japonii. Produkt sokenbi-cha to napój herbaciany z dodatkiem zielonej herbaty i nie należy ona raczej do tradycyjnych).[Fsh/ Japonia]

PRZEMIANA MATERII
Herbata ma dobre właściwości dla ciała. Zielona jest dobra na zrzucenie kilogramów więc stosuję ją kiedy jestem na diecie. [Caterina/ Chiny]

*Ciekawostka:  warto zwrócić uwagę tutaj na sposoby przygotowywania herbaty; w Indiach bardziej powszechne jest gotowanie herbaty w wodzie, a nie tylko zalanie jej wrzątkiem! Do tego w Indiach dominuje głównie herbata czarna, w Japonii i Chinach zaś zielona.

ZASTOSOWANIE HERBATY W NASZYCH POLSKICH DOMACH
na różne schorzenia i dolegliwości

Również w naszym kraju herbata ma bardzo szerokie zastosowanie, nie tylko jako napój gaszący pragnienie, ale także w wypadku niektórych schorzeń.

PRZEMIANA MATERII, OCZYSZCZANIE Z TOKSYN
Na dolegliwości związane z przemianą materii jest najlepsza zielona herbata z dodatkiem ziół. Odpowiednio zaparzona i podana na pewno stanie się „balsamem dla duszy i ciała”, poprzez odpowiednie jej podanie można docenić aromat i walory smakowe. [osoba1/ Polska]

Oczyszcza, wpływa na florę bakteryjną i jest bardzo dobra w wielu przypadkach na skórę. Najlepsza jest zwykła, zielona i czerwona. Napar zalać wrzątkiem i przykryć na kilka minut. [osoba2/ Polska]

Wpływa na procesy starzenia, usuwa toksyny z organizmu, dobrze działa na trawienie. Stosuję herbatę białą, zieloną i czerwoną. Najczęściej zalewam wodą o różnej temperaturze odpowiednio wydłużając i skracając czas parzenia. [osoba6/ Polska]

ZAPALENIE SPOJÓWEK
Na zapalenie spojówek, taka jaką znajdę w kuchni, najczęściej czarna lub zielona. Nieco uśmierza ból i usuwa obrzęk.[osoba5/ Polska]

PRZEZIĘBIENIE
Na przeziębienie dobra jest herbata z dodatkami- miodem, goździkami, kardamonem, sokiem malinowym, cytryną, pomarańczą, grapefruitem. Rozgrzewa, nasyca i wspomaga przemianę materii. [osoba4/ Polska]

Jak widać herbatę można pić na różne dolegliwości i na wiele sposobów-gotowaną, parzoną, z dodatkami mleka, przypraw, owoców, a nawet można stworzyć swoją własną kompozycję; więc filiżanki i kubki w górę!

Autor: Magdalena Zielińska
(na podstawie badań własnych)